काठमाडौं: असोज १७ देखि १९ गतेसम्मको भारी वर्षाले तीन प्रदेशका १० जिल्लामा रहेका ३२ जलविद्युत आयोजना प्रभावित भएका छन् ।

स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादकहरूको संस्था नेपाल (इप्पान)ले संकलन गरेको सोमवार दिउँसोसम्मको प्रारम्भिक तथ्यांकअनुसार सञ्चालनमा रहेका १८० मेगावाट क्षमताका १७ र निर्माणाधीन ३३८ मेगावाट क्षमताका १५ आयोजना बाढीले प्रभावित पारेका हुन् ।

इप्पानका अध्यक्ष गणेश कार्कीका अनुसार विगतका वर्षमा बाढीको पूर्वसूचना अभावमा मानवीय क्षति समेत भएको थियो । तर यस वर्ष इप्पान र जल तथा मौसम विज्ञान विभागबीच बाढीको पूर्वसूचना आदान–प्रदान गर्ने सम्झौतापछि समयमै सूचना प्रवाह हुन सकेको र मानवीय क्षति रोक्न सफल भएको बताए । कार्कीले आवश्यक पूर्वतयारीका कारण भौतिक क्षति पनि तुलनात्मक रूपमा कम भएको जानकारी दिए ।

सञ्चालनमा रहेका आयोजना

सञ्चालनमा रहेका १७ मध्ये १५ आयोजना कोशी प्रदेशको इलाम जिल्लामा रहेका छन् । ती सबै आयोजनाको उत्पादन बन्द भएको छ । इलाममा मात्रै ४.५ मेगावाटको माईखोला, ८ मेगावाटको माईखोला क्यासकेड, २२ मेगावाटको माईखोला (सानिमा माई), ७ मेगावाटको माई क्यासकेड, ७.८ मेगावाटको सुपरमाई, ९.६ मेगावाटको सुपरमाई ए, ३ मेगावाटको सुपरमाई ए क्यासकेड, ७.६ मेगावाटको जोगमाई खोला, ५.२ मेगावाटको जोगमाई क्यासकेड, ६.२ मेगावाटको तल्लो जोगमाई, ९.५ मेगावाटको माईबेनी, ९.९ मेगावाटको माथिल्लो माई, ५.१ मेगावाटको माई सी क्यासकेड, ४.९६ मेगावाटको पुवा २ र ३ मेगावाटको अपर पुवा १ आयोजना छन् ।

बाँकी दुई आयोजनामध्ये पाँचथरको १४.९ मेगावाटको हेवाखोला र बागमती प्रदेशको ५२.४ मेगावाटको लिखु ४ आयोजनामा समस्या आएको छ । लिखु ४ एक घण्टाभन्दा केही बढी समय मात्रै बन्द भए पनि अन्य सबै आयोजनाको उत्पादन रोकिएको छ ।

निर्माणाधीन आयोजना

निर्माणाधीन आयोजनामा सबैभन्दा बढी क्षति पहुँचमार्गमा पुगेको छ । मनाङको ४९.९५ मेगावाट दाना खोला आयोजनाले बनाएको १२ किलोमिटर सडकको धेरै भाग पहिरोले बगाएको छ ।

इलामको १० मेगावाटको सिद्धिखोला आयोजनाको उत्पादन तयारीलाई बाढीले पछि सारेको छ । पाँचथरको २१.५ मेगावाटको सभाखोला बी र ९.९ मेगावाटको हेवाखोला आयोजनाको सामग्री तथा उपकरण बगाएको छ ।

सिन्धुपाल्चोकमा रहेका ३६.५१ मेगावाटको ब्रम्हायणी, १५.१५ मेगावाटको माथिल्लो ब्रम्हायणी, ४० मेगावाटको बलेफी र २२.५ मेगावाटको तल्लो बलेफी आयोजनाको पहुँचमार्ग समेत बाढीले बगाएको छ । त्यस्तै, रसुवाको २० मेगावाट लाङटाङ खोला, भोजपुरको १५.५ मेगावाट इर्खुवा खोला बी र १४.५ मेगावाट माथिल्लो इर्खुवा, म्याग्दीको २२.५ मेगावाट माथिल्लो ठूलो खोला, लमजुङको ६.८२ मेगावाट हिडी खोला, रामेछापको ४८.८ मेगावाट खिम्ति २ र धादिङको ४.५ मेगावाट गसाली खोला आयोजना पनि क्षतिग्रस्त भएका छन् ।

इप्पानका अनुसार संचालन तथा निर्माणाधीन आयोजनासम्म पुग्ने मार्ग अवरुद्ध भएकाले क्षतिको विस्तृत विवरण आउन अझै केही समय लाग्नेछ ।

यी हुन् उत्पादन नै बन्द भएका जलविद्युत् आयोजनाहरु :

यी हुन् बाढीका कारण उत्पादन ढिलाे हुने निर्माणाधीन जलविद्युत् आयोजनाहरु